نفقه جاریه برای زمانی است که زن و مرد با هم زندگی می کنند و از یکدیگر طلاق نگرفته اند. مرد در این حالت باید تمام هزینه های متعارف زن که شامل غذا، لوازم منزل، پوشاک و مسکن می شود را پرداخت کند. در صورتی این نوع نفقه به خانم تعلق می گیرد که به طور کامل از شوهر خود تمکین دارد. اما روش درخواست نفقه جاریه چگونه است؟ برای مطالبه نفقه جاریه می توان در کنار مشورت با یک وکیل خانواده در تهران به دو صورت ارائه دادخواست مطالبه نفقه در دادگاه خانواده و یا شکایت از مرد در دادگاه کیفری اقدام کرد. برای محاسبه میزان نفقه جاریه زن و مرد می توانند خودشان با یکدیگر به توافق برسند و یا در صورت عدم توافق به دادگاه مراجعه کنند که در این صورت مدارکی همچون کارت ملی، کپی شناسنامه و اصل سند ازدواج الزامی است.
نفقه جاریه چیست؟
نفقه جاریه به معنای هزینه های روزمره زنی گفته می شود که به طور قانونی با مردی ازدواج کرده است و هنوز از یکدیگر طلاق نگرفته اند. نفقه جاریه زن که به آن نفقه جاری نیز می گویند، در واقع همان مبلغی می باشد که مرد برای نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، موظف به پرداخت آنها بوده و بعد از طلاق یا فوت او، این مبالغ قطع می گردد.
چگونه درخواست نفقه کنیم؟
برای مطالبه نفقه جاریه می توان به دو روش زیر اقدام کرد.
- مراجعه زن به دادگاه خانواده و ارائه دادخواست مطالبه نفقه جاریه
- شکایت از مرد در دادگاه کیفری توسط زن
نکته: در حالت دوم اگر مرد توانایی مالی برای پرداخت نفقه را داشته باشد ولی این عمل را انجام ندهد، زن می تواند با کمک وکیل مهریه تهران اقدام به صدور حکم جلب او کند.
نمونه دادخواست نفقه جاریه
متن زیر یک نمونه دادخواست مطالبه نفقه جاریه است.
بسمه تعالی
دادخواست مطالبه نفقه جاریه
خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان]، به نشانی…خوانده: [نام و نام خانوادگی خوانده]، به نشانی…
باسلام
اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، به موجب سند ازدواج شماره… مورخ… با خوانده فوق ازدواج دائم نموده ام. اینجانب همواره نسبت به خوانده تمکین داشته ام، لیکن خوانده علی رغم داشتن استطاعت مالی از تاریخ… تاکنون از پرداخت هزینه های متعارف زندگی خودداری نموده است.
مستنداً به مواد 1106، 1107 و 1111 قانون مدنی، از دادگاه محترم تقاضا حکم به الزام خوانده در پرداخت نفقه ماهانه به میزان… ریال از تاریخ… تا تاریخ صدور حکم و ادامه آن به صورت ماهانه را دارم.
دانلود نمونه دادخواست مطالبه نفقه جاریه
چه چیزهایی جزو نفقه جاریه زن محسوب می شود؟
طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه زنی که با مردی ازدواج کرده است، شامل تمام نیازهای معمول و متناسب با وضعیت زندگی او می شود. به عبارت ساده تر، هر چیزی که زن برای زندگی روزمره و حفظ شان و منزلت خود نیاز داشته باشد، باید توسط شوهر او تامین شود. نفقه جاریه موارد زیر را در بر می گیرد.
- مسکن
- پوشاک
- خوراک
- هزینه های درمان
- لوازم منزل
- برخی موارد خاص (هزینه هایی مانند داشتن خدمتکار که در صورت نیاز زن به دلیل بیماری یا هر چیز دیگری پیش می آید)
چگونگی تعیین نفقه جاریه زوجه
نحوه محاسبه نفقه زن با دو حالت زیر اتفاق می افتد.
- در برخی موارد زن و شوهر برای میزان نفقه جاری خودشان با یکدیگر به توافق می رسند، که در این حالت دیگر دادگاه برای محاسبه مقدار نفقه زوجه وارد نمی شود.
- در بعضی مواقع زن و مرد نمی توانند برای مقدار نفقه جاریه با هم به توافق برسند، که در این مورد دادگاه محاسبه را انجام می دهد. برای این عمل، قاضی با صادر کردن قرار کارشناسی پرونده میزان نفقه زن را به کارشناس مربوطه ارجاع می دهد.
کارشناس تعیین نفقه نیز میزان آن را با توجه به سن خانم، شغل، طبقه اجتماعی، میزان تحصیلات و وضعیت زندگی او قبل از ازدواج به لحاظ عرفی تعیین کرده و حکم پرداخت نفقه توسط دادگاه صادر می شود.
شرایط دریافت نفقه جاریه
نفقه جاریه حقی است که قانون برای تامین نیازهای زندگی یک زن متاهل در نظر گرفته و برای اینکه این نفقه به زن تعلق بگیرد و آن را دریافت کند، باید شرایط خاص زیر وجود داشته باشد.
- ازدواج دائم: نفقه جاریه به زنان متاهل با عقد دائم تعلق می گیرد.
- تمکین: زن باید از شوهر خود تمکین نماید. (تمکین به معنای اطاعت از شوهر در حدود شرع و عرف می باشد که خود نیز به حالت عام و خاص تقسیم می شود. تمکین عام همان اطاعت از همسر بوده و تمکین خاص به معنای برقراری رابطه جنسی و زناشویی است)
- عدم توانایی مالی زن: زن باید ثابت کند که توانایی مالی برای تامین هزینه های زندگی خود را ندارد.
- توانایی مالی مرد: مرد باید توانایی مالی برای پرداخت نفقه را داشته باشد.
مدارک لازم برای درخواست نفقه و مهریه
برای اقدام به دادخواست نفقه جاریه، موارد زیر نیاز است.
کارت ملی
کپی شناسنامه
اصل سند ازدواج
نکته: چنانچه شکایت کیفری ثبت شده باشد، نیاز به حضور دو شاهد می باشد.
آیا در ازدواج موقت نفقه پرداخت می شود؟ آشنایی با استثنائات
طبق ماده 1113 قانون مدنی، در عقد موقت، زن حق نفقه ندارد و فقط در عقد دائم نفقه جاریه پرداخت می شود. در عقد موقت مرد فقط موظف به پرداخت همان مقدار مبلغی است که تحت عنوان مهریه با یکدیگر توافق کرده اند.
با این وجود برخی موارد استثنا برای پرداخت نفقه در عقد موقت وجود دارد. مورد اول، شرایط ضمن عقد است و مورد دوم، عرف و عادت محلی برای پرداخت نفقه در این نوع عقد می باشد.
پرداخت نفقه برای زن شاغل
طبق قانون، پرداخت نفقه زن به شاغل بودن یا میزان درآمد او هیچ ربطی ندارد. بلکه، تمکین زن و توانایی مالی مرد، شرایط اصلی برای پرداخت نفقه محسوب می شوند.
چه دادگاهی صلاحیت رسیدگی به پرونده های نفقه جاریه زن را دارد؟
برای پاسخ به این سوال باید مشخص شود که زن کدام یک از دعوی حقوقی یا کیفری را ثبت کرده است.
- چنانچه دعوی حقوقی باشد، برای نفقه با مبالغ کمتر از 20 میلیون تومان شورای حل اختلاف به پرونده رسیدگی می کند و برای نفقه با مبلغ بیشتر از 20 میلیون تومان، دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی را دارد.
- اگر زن برای درخواست نفقه جاریه یا عدم پرداخت آن، دعوی کیفری ثبت کرده باشد، دادگاه کیفری به پرونده رسیدگی خواهد کرد.
جمع بندی؛ روش درخواست نفقه جاریه چگونه است؟
روش درخواست نفقه جاریه چگونه است؟ مطالبه نفقه جاریه را می توان به دو روش انجام داد. اولین گزینه، مراجعه به دادگاه خانواده و ارائه درخواست مبنی بر این موضوع می باشد و دومین راهکار، شکایت در دادگاه کیفری بابت عدم پرداخت نفقه است. این نفقه همان هزینه های روزمره زن مثل نیاز به خوراک، پوشاک، مسکن و… را در بر می گیرد که برای تعیین مقدار آن یا زن و شوهر با یکدیگر توافق می کنند و یا میزان آن توسط دادگاه مشخص می شود. نفقه جاریه فقط در صورت ازدواج دائم و با شرط تمکین زن رخ می دهد. برای اقدام به دادخواست نفقه جاریه وجود مدارک کارت ملی، شناسنامه و اصل سند ازدواج الزامی است.
اگر برای درخواست نفقه خود دچار مشکل هستید می توانید از گروه حقوقی عدالت کمک بگیرید.
سوالات متداول در خصوص نفقه جاریه و روش درخواست آن
دلایل عدم پرداخت نفقه در ازدواج موقت چیست؟
1- موقتی بودن عقد
2- عدم ایجاد رابطه مالی زیاد
آیا زن می تواند مبلغ نفقه را خودش تعیین کند؟
خیر، مبلغ نفقه توسط دادگاه و با توجه به سن خانم، شغل، طبقه اجتماعی، میزان تحصیلات و وضعیت زندگی او قبل از ازدواج به لحاظ عرفی تعیین می شود.
