دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق، در صورتی تنظیم می شود که پدر، نفقه یا همان هزینه های ضروری زندگی را پرداخت نکند. طبق قانون، نفقه فرزند بر عهده پدر است حتی اگر حضانت او با مادر باشد. مبلغ نفقه بر اساس نیازهای کودک و توسط کارشناس نفقه تعیین می شود. اگر پدر از دادن نفقه خودداری کند، مادر می تواند با کمک گرفتن از بهترین وکیل خانواده در تهران، حق قانونی فرزند خود را مطالبه کند.
نفقه فرزند پس از طلاق بر عهده کیست؟
در ماده 1199 قانون مدنی بیان شده است که “نفقه اولاد بر عهده پدر است، پس از فوت پدر يا عدم قدرت او انفاق به عهده اجداد پدري است با رعایت الاقرب فالاقرب در صورت نبودن پدر و اجداد پدري و يا عدم قدرت آنها نفقه بر عهده مادر است”. طبق این ماده، وظیفه پرداخت نفقه بر عهده پدر است و اگر پدر در قید حیات نباشد یا توانایی مالی نداشته باشد، جد پدری باید آن را پرداخت کند. در صورتی که پدر و جد پدری فوت کنند یا قدرت پرداخت نفقه را نداشته باشند، نفقه بر عهده مادر قرار می گیرد.
دادخواست نفقه فرزند توسط مادر
شرایط اقامه دعوا در دادگاه، ذی نفع بودن و رشید و عاقل بودن است. اگر چه که فرزند ذی نفع است؛ اما اگر به سن قانونی نرسیده باشد، نمی تواند طرح دعوا کند. در این شرایط، باید شخص دیگری به نیابت از او اقدام کرده و مراحل شکایت را پیش ببرد. در قانون این حق برای مادر پیش بینی شده است و او می تواند به نمایندگی از فرزند، دادخواست نفقه بدهد. این موضوع در ماده 6 قانون خانواده قید شده است:”مادر یا هر شخصی که حضانت طفل یا نگهداری شخص محجور را به اقتضای ضرورت بر عهده دارد ، حق اقامه دعوی برای مطالبه نفقه طفل یا محجور را نیز دارد . در این صورت ، دادگاه باید در ابتدا ادعای ضرورت را بررسی کند”.
دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق توسط خود او
در صورتی که فرزند به سن قانونی 18 سال تمام برسد یا گواهی رشد دریافت کند، خود او می تواند به دلیل عدم پرداخت نفقه، اقامه دعوا کند.
نفقه فرزند بعد از طلاق چقدر است؟
نفقه فرزند بر اساس سن و نیازهای او تعیین می شود و نمی توان به طور دقیق مبلغی برای آن اعلام کرد. در ماده 1204 آورده شده که “نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث‌البیت به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق”. با توجه به این ماده، مبلغ نفقه باید به حدی باشد که نیازهای ضروری فرزند شامل مسکن و وسایل لازم برای زندگی، خوراک، پوشاک و همچنین درمان تامین شود. کارشناس نفقه با بررسی نیازهای ضروری فرزند، مبلغ نفقه را مشخص کرده و به دادگاه اعلام می کند.
نفقه دختر تا چه زمانی بر عهده پدر است؟
تا زمانی که دختر ازدواج کند، چه شاغل باشد و چه غیر شاغل، نفقه او بر عهده پدرش است. اگر دختر ازدواج کند و طلاق بگیرد، دیگر پدر وظیفه پرداخت نفقه به او را ندارد.
نفقه پسر تا کی بر عهده پدر است؟
نفقه پسر تا 18 سالگی بر عهده پدر است. اما در صورتی که پسر قصد ادامه تحصیل در دانشگاه داشته باشد، پدر باید هزینه تحصیل و مخارج او را پرداخت کند.
اگر پدر نفقه پرداخت نکند چه می شود؟
مطابق ماده 53 قانون حمایت خانواده، اگر پدر نفقه فرزند را با وجود داشتن توانایی مالی پرداخت نکند، پس از ثبت دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق تویط فرزند یا مادر او، به حبس تعزیری درجه شش معادل 6 ماه تا دو سال محکوم می شود. البته این محکومیت بستگی به شکایت شاکی خصوصی دارد و اگر وی از شکایت صرف نظر کند، تعقیب قضایی یا اجرای مجازات متوقف می شود.
نفقه فرزند بر اساس نوع تولد
تکلیف نفقه فرزندانی که نوع تولد آنها متفاوت است به شرح زیر می باشد:
نفقه فرزند حاصل از رابطه نامشروع
برای پرداخت نفقه فرزند نامشروع، باید نسب او ثابت شده و پدر واقعی اش مشخص شود. در این صورت پرداخت نفقه بر عهده پدر خواهد بود.
نفقه فرزند خوانده
در صورتی که خانواده، فرزندی را به سرپرستی گرفته باشند، نفقه او مانند فرزندان دیگر است و پدر باید آن را پرداخت کند.
نفقه فرزند متولد شده با لقاح مصنوعی
فرزندی که به روش لقاح مصنوعی متولد شود، فرقی با سایر فرزندان ندارد و طبق قانون، وظیفه پرداخت نفقه به او بر عهده پدر است.
مدارک لازم برای دادخواست نفقه فرزند
برای دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق، همراه داشتن مدارک زیر الزامی است:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مادر
- شناسنامه و کارت ملی فرزند
- اظهارنامه درخواست نفقه (در صورتی که قبلا ارسال شده باشد)
مراحل شکایت به دلیل عدم پرداخت نفقه فرزند
اولین مرحله برای شکایت به دلیل پرداخت نکردن نفقه، تنظیم شکواییه است. خود فرزند(در صورت رسیدن به سن قانونی) یا مادر او(در صورت داشتن حضانت) یک شکواییه تنظیم می کنند. سایر مراحل به شرح زیر است:
- دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق، در دفتر خدمات قضایی انجام شود.
- شکواییه تنظیم شده، توسط دفتر خدمات قضایی به دادسرای صالح فرستاده می شود.
- دادیاران در مورد مسائلی مانند توانایی مالی پدر، سن پسر و وضعیت اشتغال به تحصیل او و وضعیت تاهل غرزند دختر که مربوط به پرداخت نفقه است تحقیق و بررسی می انجام می دهند.
- اگر توانایی پدر ثابت شد، پرونده با رای قرار جلب به دادرسی، به دادگاه کیفری منتقل می شود تا رای نهایی صادر شود.
- در دادگاه کیفری، شاکی و متهم احضار می شوند و قاضی پس از بررسی اظهارات آنها و تحقیقات انجام شده توسط دادسرا، حکم را صادر می کند. اگر پدر با وجود داشتن قدرت مالی، از پرداخت نفقه خودداری کرده باشد، به مجازات تعیین شده که حبس است محکوم می شود.
نمونه دادخواست نفقه فرزند
اینجانب…………. طبق عقدنامه شماره ……….. در تاریخ ……………. با خوانده دعوا ………….. عقد ازدواج دائمی در دفترخانه شماره ………. شهرستان …………….. منعقد نموده ایم و حاصل این ازدواج، تعداد ……..… فرزند دختر / پسر به نام / نام های ………….… می باشد . متاسفانه خوانده، علی رغم داشتن توانایی مالی از پرداخت نفقه به فرزندان شرعی و قانونی خود خودداری کرده اند. از آن جهت که طبق ماده 1199 قانون مدنی، پرداخت نفقه فرزند بر عهده پدر است، تقاضای رسیدگی به پرداخت نفقه فرزند / فرزندان خوانده به نام / نام های …………. از تاریخ …………. لغایت …………. به مدت …………. مستندا به مواد 1199 و 1206 قانون مدنی، به انضمام خسارات قانونی و هزینه دادرسی را دارم.
جمع بندی؛ تکلیف نفقه فرزند پس از طلاق
پس از طلاق، پدر وظیفه دارد نفقه فرزند که همان هزینه های ضروری برای زندگی اوست را پرداخت کند؛ حتی در صورتی که حضانت فرزند با مادرش باشد. اگر پدر از دادن نفقه فرزند خودداری کند، مادر می تواند با تنظیم دادخواست نفقه فرزند بعد از طلاق، از طریق قانون حق فرزندش را مطالبه کند. مجازات عدم پرداخت نفقه 6 ماه حبس است؛ البته در صورتی که پدر توانایی مالی داشته باشد و پرداخت نکند. در صورت عدم تمکن مالی پدر یا فوت او، پرداخت نفقه به عهده جد پدری است. در صورت عدم پرداخت نفقه توسط پدر، می توانید با کمک گرفتن از گروه حقوقی عدالت، حق قانونی فرزندتان را پیگیری و دریافت نمایید.
سوالات متداول؛ نفقه فرزند بعد از طلاق
آیا فرزند می تواند خودش دادخواست نفقه بدهد؟
اگر به سن قانونی رسیده باشد یا گواهی رشد دریافت کند بله.
مجازات عدم پرداخت نفقه توسط پدر چیست؟
اگر پدر توانایی مالی داشته باشد اما نفقه پرداخت نکند به حبس محکوم می شود.
بعد از فوت پدر نفقه فرزند با کیست؟
بعد از فوت پدر، جد پدری در صورت در قید حیات بودن و توانایی مالی داشتن باید نفقه را پرداخت کند.
در چه صورت نفقه بر عهده مادر است؟
اگر پدر و جد پدری در قید حیات نباشند یا استطاعت مالی نداشته باشند، نفقه بر عهده مادر قرار می گیرد.
