اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی چگونه است

اثبات مالکیت، یکی از روش های باطل کردن سند رسمی می باشد. منظور از مالکیت، حقی است که مالک نسبت به مال خود دارد و می تواند در آن تصرف، بهره برداری و انتقال داشته باشد. اگر برای یک مال، سند رسمی وجود داشته باشد ولی مالک واقعی بتواند ادعای مالکیت خود را در دادگاه ثابت کند، سند رسمی موجود باطل می شود. برای اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی، فرد باید مدارک و شواهد قوی و محکمه پسند مانند سند یا شهادت شهود داشته باشد. یک وکیل حقوقی در تهران و شهرهای دیگر، به دلیل آگاهی کامل و آشنایی با قوانین و راه های اثبات مالکیت، می تواند نقش موثری در پرونده ایفا کند.

روش های اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی

مالک برای این که بتواند مالکیت خود را ثابت کند، نیاز به مدارک و شواهد دارد. برخی از روش های اثبات مالکیت به شرح زیر است:

اثبات مالکیت با شاهد

شهادت شهود، یکی از ادله اثبات ادعا محسوب می شود و نقش مهمی در اثبات مالکیت دارد. شهود باید به طور کامل، از مالک بودن شخص مدعی اطلاع داشته باشند و با صداقت کامل شهادت دهند.

اثبات مالکیت با سند رسمی

سند رسمی اعتبار قانونی زیادی دارد. این سند که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت می شود، بهترین دلیل برای اثبات مالکیت به شمار می آید.

اثبات مالکیت با سند عادی

سند عادی بر خلاف سند رسمی است. این سند، خارج از دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود و اعتبار و ارزش قانونی کمتری نسبت به سند رسمی دارد.

در چه صورت می توان سند رسمی را باطل کرد؟

علاوه بر اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی، عوامل دیگری وجود دارند که در صورت وقوع هر کدام، می توان سند رسمی را باطل کرد. موارد زیر برخی از عوامل ابطال سند رسمی هستند:

باطل شدن سند به دلیل صوری بودن

منظور از جعلی بودن یک سند، غیر واقعی بودن آن است. اگر انتقال به دلایلی مانند فرار از پرداخت بدهی یا سایر دلایل انجام شده باشد، می توان برای ابطال سند طرح دعوا کرد؛ به شرکی که غیر واقعی بودن معامله را بتوان ثابت کرد.

ابطال سند رسمی به علت جعلی بودن

یکی از دلایلی که باعث ابطال سند رسمی می شود، اثبات جعلی بودن آن است. اگر با مدارک و دلایل کافی، جعلی بودن سند ثابت شود، می توان برای ابطال سند در دادگاه درخواست داد.

باطل شدن سند به علت انجام معاملات معارض

معاملات معارض، معاملاتی هستند که با هم همخوانی ندارند. برای مثال، ممکن است یک ملک، به طور همزمان به چند نفر فروخته شود. در این شرایط، اولین معامله صحیح است و سندهای دیگر باطل می شوند.

ابطال سند در صورت محجور بودن

اگر شخصی که معامله انجام داده، محجور بوده و دارای اهلیت نباشد، می توان سند رسمی را باطل کرد. منظور از محجور بودن این است که شخص رشید نباشد و به جنون دچار باشد.

باطل شدن سندی که برای تضمین ثبت شده است

گاهی ممکن است فردی نسبت به شخصی بدهکار باشد و ملک و دارایی خود را به منظور ضمانت پرداخت دین، به او انتقال دهد؛ با این شرط که پس از ادای دین، آن را پس بگیرد. اگر پس از پرداخت بدهی، شخص مقابل از برگرداندن دارایی خودداری کند، امکان ابطال سند رسمی تنظیم شده وجود دارد.

باطل بودن سند مالکیت به علت توقیف بودن ملک

طبق قانون، معامله اموال توقیفی باطل است. اگر در این شرایط معامله انجام شود، می توان از طریق مراجع قضایی سند رسمی را باطل کرد.

ابطال سند رسمی در صورت اشتباه در تفکیک ملک

اگر ملک به اشتباه تفکیک شده باشد و این کار باعث تضییع حق مالک یا مالکان ملک های مجاور شود، می توان سند رسمی را باطل کرد.

باطل کردن سند به دلیل فوت مالک و انجام انحصار وراثت

اگر مالک اصلی فوت کند و ورثه کار انحصار وراثت را انجام دهند، با ارائه گواهی حصر وراثت، می توان سند آن را باطل کرد. پس از ابطال سند قدیمی، سند جدید به نام ورثه صادر می شود.

مرجع صالح برای اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی

مرجع صالح برای رسیدگی به اثبات مالکیت و باطل کردن سند رسمی، دادگاه حقوقی است. این دعوا با توجه به منقول یا غیر منقول بودن مال، در دادگاه حقوقی محل سکونت خوانده یا خواهان یا محل عقد قرارداد مطرح می شود.

مدارک لازم برای ابطال سند رسمی

برای باطل کردن سند رسمی مدارک زیر مورد نیاز است:

• مدارک هویتی شناسنامه و کارت ملی
• دادخواست ابطال سند رسمی
• کلیه مدارک و شواهدی که به اثبات مالکیت و باطل کردن سند رسمی کمک می کنند.

مراحل ابطال سند رسمی

• اولین مرحله برای باطل کردن سند رسمی، ثبت دادخواست در دفتر خدمات قضایی است. کلیه مدارک و اسناد مربوط به موضوع نیز باید ضمیمه درخواست شوند.
• دادخواست در دادگاه بررسی می شود و در صورت کافی بودن مدارک و شواهد، پرونده به دفتر ثبت اسناد و املاک ارجاع داده می شود.
• در اداره ثبت، مدارک بررسی شده و برای پیوست به پرونده ثبتی مربوطه به بایگانی فرستاده می شوند.
• پرونده ابطال سند رسمی تشکیل می شود.
• اگر در بررسی مجدد، مدارک و اسناد نقصی نداشته باشند، حکم اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی تایید می شود.
• در آخرین مرحله، سند فعلی باطل شده و پیش نویس سند مالکیت جدید تنظیم می شود. سپس مراتب انتقال سند انجام می شود.

جمع بندی؛ ثابت کردن مالکیت و ابطال سند رسمی

در صورتی که سند به نام مالک اصلی نباشد، او می تواند برای اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی اقدام کند. برای این کار به اسناد و مدارک کافی و معتبر مانند سند رسمی و عادی و شهادت شهود نیاز دارد. باطل کردن سند رسمی در شرایط خاصی مانند صوری بودن معامله، جعلی بودن سند، ثبت سند برای تضمین و توقیف بودن ملک مورد معامله نیز انجام می شود. باطل کردن اسناد رسمی با توجه به نیاز به مدارک و شواهد خاص،  فرایند پیچیده ای دارد؛ به همین دلیل نیاز به حضور یک وکیل احساس می شود. آگاهی وکیل و اشراف او بر قوانین، شانس موفقیت در پرونده را افزایش می دهد. گروه حقوقی عدالت، همراه شما در چالش های سخت هستند و به شما کمک می کنند تا حق خود را بگیرید.

سوالات متداول در مورد اثبات مالکیت و ابطال سند رسمی

فرایند ابطال سند رسمی چقدر طول می کشد؟

فرایند باطل کردن اسناد رسمی، با توجه به عواملی مانند میزان مدارک و شواهد، شلوغی دادگاه ها و… بین 2 ماه تا 12 ماه طول می کشد.

سند مالکیت معارض چیست؟

سند مالکیت معارض سندی است که برای ملک صادر شده؛ در حالی که ملک سند دیگری داشته است.